కనకధార స్తోత్రము ---- జగద్గురు శ్రీ ఆది శంకరాచార్య

కనకధార స్తోత్రము ----  జగద్గురు శ్రీ ఆది శంకరాచార్య

కనకధార అనగా సువర్ణధార. ఈ సువర్ణధారనుండే సర్వజగత్తు ఉద్భవించినది. ఈ జగదుత్పత్తికి ఆధారము ఈ సువర్ణధార. ధారధారధార అనగా రాధ అనికూడా వినబడుతున్నది. రాధ అనగ విశ్వా ఆధార శక్తి. ఈ సువర్ణధారనే ప్రకాశము, వెలుగు,  లేక చైతన్యము అంటారు. ఈ సువర్ణధారనే మాయ అందురు. మా అనగా కాదు, య అనగా యదార్థము.  యదార్థము కానిదే ఈ మాయ. ఇది అందరిలోనూ కుండలినీ శక్తి రూపములో విలసిల్లుతున్నది. పరమాత్మ చైతన్యమును Potential energy అంటారు Modern science లో. ఒక రకముగా చెప్పాలంటే Male energy అంటారు. Female energyని  kinetic energy అంటారు. స్థిరముగా ఉండేది Potential energy. స్పందనా సహితమయినది kinetic energy.  Cosmic consciousness అనేది బ్రహ్మాండ చైతన్యము. మానవునిలో Cosmic consciousness అనేది పరివర్తనచెంది  Krishna consciousness గా మారుతుంది. పరమాత్మ---ఆత్మ అన్నట్లుగా. పరమాత్మ(Spirit) ది Macro Cosmic consciousness లేదా బ్రహ్మాండ చైతన్యము. ఆత్మ(Soul)ది Micro Cosmic consciousness లేదా కృష్ణచైతన్యము (Krishna consciousness).

Consciousness = Electron + intelligence.

Consciousness కనుక negligible quantity లో ఉంటె దానిని Inert body అంటారు. 

కుండలినీ శక్తి అనేది అయిదు తలల పాములాంటి ఒక passage లాంటిది. ఇది ధ్యానముచేయని వాడిలో మూలాధరచక్రములో ఆ అయిదు తలలు క్రిందకి పెట్టుకొని 3½ చుట్లు చుట్టుకొని పడుకొని ఉంటుంది.  ధ్యానముచేయని వాడు దేవుడ్ని నమ్మడు. అంతేగాదు వాడిలో IQ (తెలివితేటలు) కూడా చాలా తక్కువగా ఉంటాయి. పరిశ్రమచేయడు. చేసినా అంత తెలివితేటలు ఉండవు. అదే యోగిలో IQ (తెలివితేటలు) factor ఎక్కువగా ఉంటుంది. 

మానవుడు గత జన్మలలో చేసిన కర్మను అనుసరించి ఈ జన్మలో ప్రారబ్ధ కర్మగా అనుభవిస్తాడు. గురువు దయ ఉంటె ప్రారబ్ధ కర్మలుకూడా ప్రక్కకు తొలగుతవి.

స్పందనా స్ఫోటనా శక్తులు గలవే మంత్రములు. వాటివలన వాయు మండలములో మార్పు కలుగుతుంది. దానిలోనుండి దేవతాశక్తి అనగా కంటికి కనిపించని సూక్ష్మ శక్తి ఆవిర్భవిస్తుంది. అట్టి శక్తి ఆ శబ్దమునకు ఉంటుంది.  భావము, పదము, మరియు స్వరము కలిగినదే మంత్రము. (స)షడ్జము, (రి)రిషభము, (గ)గాంధారము, (మ) మధ్యమము, (ప) పంచమము, (ద)దైవతము, మరియు (ని)నిషాదము అని  సప్తస్వరములు. అందువలననే అది స్ఫోటనకు దారితీస్తుంది. అందుకనే ఆ ఋషి ఆ దేవతను దర్శించి మనలను ఆ యా మంత్రము ధ్యానము చేయమని చెప్పుటకు కారణము. మనకు ఆ మంత్రం శ్రవణము, మననము, మరియు నిదిధ్యాసల ద్వారా ఆ ఋషి యొక్క భావనను స్పురింప చేస్తుంది.

ఉగ్రకళ, భోగకళ, మరియు శాంతకళ అని మూడుకళలు దేవతకు ఉంటాయి. ఉగ్రకళ మనలను రక్షించుటకు, భోగకళ మనకు సంపదనిచ్చుటకు, మరియు శాంతకళ మనకు శాంతిని కలిగించుటకు ఉంటాయి.

అంగం హరేః పులకభూషణం ఆశ్రయంతీ  

భృంగాంగనేవ ముకుళాభరణం తమాలం 

అంగీకృత అఖిల విభూతిరపాంగలీలా

మాంగల్యదాస్తు మమ మంగళదేవతాయాః         1

అంగీకృతాఖిల విభూతిః.  అంగీకృత అనగా తనదిగా చేసికున్న, అఖిలము లయిన, విభూతిః అనగా ఐశ్వర్యము. అంగీకృతాఖిల విభూతిః  అనగా  తనదిగా చేసికున్న, అఖిలములయిన,  ఐశ్వర్యములు.  సాధారణముగా మగ చూపులను భ్రమరముతో పోల్చి, స్త్రీలను కుసుమములతో పోలుస్తారు.  శ్రీశైల మల్లికార్జున స్వామి మరియు భ్రమరాంబికల విషయములో అమ్మచూపులు అయ్య వైపు తిరుగుతూ ఉంటాయి.    

అపాంగము అనగా కడకంటిచూపు. లీల అనగా అనాయాసముగా చేయగలిగిన బంధనము (attachment) లేని పని. మానవుడు చేయు పని కర్మ. కర్మలో బంధనము(attachment) ఉంటుంది. పరమాత్మ లేక పరమేశ్వరి కళ్ళు మూశాడు లేక మూసినది అంటే పని విరమించాడు లేదా విరమించింది అని అర్థము. కళ్ళు తెరిచాడు లేక తెరిచినది అనగా పని అనగా తగులము (attachment) లేకుండా జగద్రచన ప్రారంభించఢము మొదలయినది  అని అర్థము. కళ్ళు తెరిచాడు లేక తెరిచినది అనగా తన అంతర్గతమయిన చైతన్యమును బహిర్గతము చేశాడు లేక చేసినది అని అర్థము. 

అమ్మకి ఆమ్నాయాక్షి అనగా అమ్మ నేత్రములలో వేదములు నిక్షిప్తమై యున్నవి. ఆమ్నాయము అనగా పునః పునః అధ్యయనము చేయవలసిన చరణములు గనుక వేదమును ఆమ్నాయము అంటారు. కామాక్షి, మీనాక్షి, మరియు విశాలాక్షి అని అమ్మకి ఇతర నామములు.

ఐశ్వర్యము అనగా ధనము కాదు, ఐశ్వర్యము అనగా నారాయణుని ప్రీతి. కనుక భక్తుడు ఆ నారాయణుని ప్రీతిపాత్రుడగుటకు క్రియాయోగాధ్యానము తప్పక చేయాలి.  కేవలము నారాయణుని ప్రీతి కొరకై ఐశ్వర్యమును అనుభవించవలయును. లేనియడల అనుభవించకూడదు.

వేదములు జగద్రచన ఎట్లా జరిగినదో చెప్తాయి. స అయిక్షతా బహుధ్యాం  ప్రజాయేయేతి  అని వేదము ప్రారంభమవుతున్నది. స అయిక్షతా అనగా ఆయన చూశాడు.

మనిషి కూడా కళ్ళు మూస్తాడు లేక తెరుస్తాడు. అనగా తగులముతో (attachment) కూడిన పని ప్రారంభించఢము మొదలయినది  అని అర్థము.

కళ్ళు తెరిచిన ఆ పరమేశ్వరి నాకు మాంగల్యము అనగా శుభము చేకూర్చుగాక.   ఆ కళ్ళు తెరవటమే ఈక్షణశక్తి. ఈ జగత్తు అంతయు సంకోచ వ్యాకోచములు కలిగినది. ఈ జగత్తు అంతయు స్పందలనుంచే వచ్చినది. అనగా potential and kinetic energy. ఆ పరమేశ్వరి కళ్ళు మూస్తే లయము, కళ్ళు తెరిస్తే సృష్టి స్థితి. శంకరుడు ఆ ఈ స్తోత్రము ద్వారా కలిగిన ఫలితము మమ అనగా తను తీసుకున్నాడు. తత్తదుపరి ఆ బీదరాలికి ఇచ్చాడు.   అంగం హరేః అనగా విష్ణువు యొక్క శరీరము. వర్ణానాం ఆదిబీజం అకారం. శ్రీచక్రములోని మాతృకాన్యాసము లోను  ‘అ’ అనే అక్షరము ప్రారంభాక్షరము. శ్రీవిద్య మాతృకావిద్యఅని కూడా చెప్పబడుతున్నది. మాతృకా వర్ణ రూపిణీ.   ప్రారంభ అక్షరము ‘అ’ కారం నుండి ‘హ’కారం వరకు ఉన్న అక్షరములన్నియూ అమ్మ స్వరూపములే.  అమ్మ ఈక్షణశక్తులే. ప్రపంచములోని ప్రతి పని, ప్రతి నామము, ప్రతి రూపము అన్నీను అక్షరబద్ధము. అందువలననే అహం లోనే సర్వప్రపంచము ఇమిడి లేక నిక్షిప్తమైయున్నది. మనలోని అహం పోతే ప్రపంచము ఉండదు. అక్షరాణాం అకారోస్తి అని శ్రీకృష్ణ పరమాత్మ గీతలో చెప్పాడు. ఆ నిర్వికారుడయిన విష్ణువు నల్లగా తమాల వృక్షము (కానుగ చెట్టు) మాదిరి స్తబ్ధుడై ఉన్నాడు. అట్టి శ్రీ హరిని ఆశ్రయించిన చూపుగలది ఆ శ్రీ మహాలక్ష్మి.  అనగా శ్రీహరి Potential energy. శ్రీ మహాలక్ష్మి kinetic energy.  ఆడ తుమ్మెద kinetic energy. అటువంటి ఆడ తుమ్మెద మాదిరి ఆ అమ్మ చూపు ఆ నారాయణుని ఆశ్రయించుకొనియున్నది.  మధురాధిపతే అఖిలం మధరం. ఆ పరమాత్మ సర్వమూ మధురమే. ఆ నారాయణుడు ముకులములే ఆభరణముగాధరించిన మొగ్గలు పూసిన తమాల వృక్షముఅనగా కానుగచెట్టు  మాదిరి ఉన్నాడు. పులకింతలే మొగ్గలు మరియు అవే ఆయన ఆభరణములు.  ప్రేమ, మరియు  ఆనందమే పులకింత. 

** అఖిలములయిన, ఐశ్వర్యములు.  తనదిగా చేసికున్న, అఖిలములయిన,  ఐశ్వర్యములు.  సాధారణముగా మగ చూపులను భ్రమరముతో పోల్చి, స్త్రీలను కుసుమములతో పోలుస్తారు. శ్రీశైలమల్లికార్జునస్వామి మరియు భ్రమరాంబికల విషయములో అమ్మచూపులు అయ్య వైపు తిరుగుతూ ఉంటాయి.    

లీల అనగా అనాయాసముగా చేయగలిగిన బంధనము (attachment) లేని పని. మానవుడు చేయు పని కర్మ. కర్మలో బంధనము(attachment) ఉంటుంది. పరమాత్మ లేక పరమేశ్వరి కళ్ళు మూశాడు లేక మూసినది అంటే పని విరమించాడు లేదా విరమించింది అని అర్థము. కళ్ళు తెరిచాడు లేక తెరిచినది అనగా పని అనగా తగులము (attachment) లేకుండా జగద్రచన ప్రారంభించఢము మొదలయినది. కళ్ళు తెరిచాడు లేక తెరిచినది అనగా తన అంతర్గతమయిన చైతన్యమును బహిర్గతము చేశాడు లేక చేసినది.

అమ్మ నేత్రములలో వేదములు నిక్షిప్తమై యున్నవి. పునః పునః అధ్యయనము చేయవలసిన చరణములు గనుక వేదమును ఆమ్నాయము అంటారు. కామాక్షి, మీనాక్షి, మరియు విశాలాక్షి అని అమ్మకి ఇతర నామములు.

నారాయణుని ప్రీతియే నిజమయిన ఐశ్వర్యము.  భక్తుడు ఆ నారాయణుని ప్రీతిపాత్రుడగుటకు క్రియాయోగాధ్యానము తప్పక చేయాలి.  కేవలము నారాయణుని ప్రీతి కొరకై ఐశ్వర్యమును అనుభవించవలయును.

వేదములు జగద్రచన ఎట్లా జరిగినదో చెప్తాయి.

ముగ్ధా  ముహుర్విదధతీ వదనే మురారేః

ప్రేమత్రపాప్రణిహితాని గతాగతాని

మాలాదృశోర్మధుకరీవ మహోత్పలే యా

సా మే శ్రియం దిశతు సాగర సంభవా యాః   2

అమ్మని అయ్యని కలిపి వర్ణించుటను సమయాచారము అంటారు. ఇది తొమ్మిది శ్లోకములవరకు సాగినది. పాతివ్రత్యాది వైదిక లక్షణములను సమయాచారము అంటారు.  సమయము అనగా శివశక్తుల లేదా లక్ష్మీ నారాయణుల సామరస్యము అని అర్థము. పరబ్రహ్మ ఆయన శక్తి (మాయ)ల సామరస్యమే నిజమయిన ఆరాధన. రూపసామ్యం, గుణసామ్యం, నామసామ్యం, అధిష్ఠానసామ్యం,  అని ఈ సామ్యము వివిధములు. శివ శక్తులను ఇద్దరినీ కలిపి ఆరాధించవలయును. విడగొట్టి ఆరాధించకూడదు. అందుకనే శివశక్త్యాయుక్తః అని  సౌందర్యలహరి ప్రారంభ మయినది. అనగా శివారాధనతో ప్రారంభ మయినది. 

నారాయణుని పులకింప చేసిన అమ్మవారి చూపులతోకూడిన మాల నన్ను అనగా భకుడ్ని అనుగ్రహించుగాక.  అమ్మవారి చూపులు kinetic energy. పరమాత్మ potential energy. కదిలేశక్తిని kinetic energy అంటారు. Potential energy లేనిది ఆ కదిలేశక్తి అనగా kinetic energy పనిచేయలేదు.  ఐశ్వర్యము యొక్క లక్షణము విష్ణుప్రీతి. కేవలము భగవత్ ప్రీతికొరకై ఐశ్వర్యము అనుభవించాలి. అది ఏదైనా భగవత్ ప్రసాదముగా స్వీకరించాలి.  భగవత్ ప్రీతికరముగాని ఐశ్వర్యమును లేదా ఏ పదార్థము అనుభవించే అర్హత భక్తుడికి లేదు. అందుకనే భోజనముచేసే ముందర సర్వం శ్రీనారాయణార్పణ మస్తు అని ఆ పరమాత్మ ప్రసాదముగా ప్రారంభించాలి.  లేనియడల అది మహా పాపము. 

అమ్మవారు సాగర సంభుద్భవి. అనగా సాగరమునుండి ఉద్భవించినది.  ఆ అమ్మ నాకు సంపదను వృద్ధిచెందించునుగాక. మాలాదృశోర్మధుకరివ మహోత్పలే యా

మురారేః వదనే మాలాదృశోః అనగా అమ్మయొక్క నారాయణునునిపై ఉన్న  ఎడతెగని చూపులమాల లేదా ధార నాకు శుభము చేకూర్చుగాక. ముగ్ధ అనగా అమాయకపు చూపులు. ముహర్విదధతి అనగా పునః పునః వచ్చు చూపులు నన్ను అనుగ్రహిస్తున్నవి. 

ఐశ్వర్యములు అనేక విధములయినవి అవి వచనము, ధనము, ఆరోగ్యము, పరాక్రమము, విద్య మొదలగునవి.  ఇవి గతాగతాని అనగా వచ్చి పోయేవి. లేదా వస్తూ ఉంటాయి, పోతూ ఉంటాయి. మహోత్పలే  అనగా తగులములేని  గొప్ప కలువ ఆ ఆమ్మ. మాలాదృశోర్మధుకరివ ప్రేమత్రపాప్రణిహితాని గతాగతాని అనగా అమ్మవారి ఎడతెగని ప్రేమతాప చూపులు ఎళ్ళవేళల పరమాత్మమీదనే వచ్చి పోయేవిగా ఉంటాయి. అదేవిధముగా భక్తుడికి భగవంతునికి ఉన్నసంబధం త్రెగకూడదు. భక్తుడి చూపు పరమేశ్వరిమీదనే ఉండాలి.  

*** 

నారాయణుని పులకింప చేసిన అమ్మవారి చూపులతోకూడిన మాల నన్ను  అనుగ్రహించుగాక. అమ్మవారు ఉద్భవించినది.  ఆ అమ్మ నాకు సంపదను వృద్ధి చెందించునుగాక. అమ్మయొక్క నారాయణునునిపై ఉన్న  ఎడతెగని చూపులమాల లేదా ధార నాకు శుభము చేకూర్చుగాక. ముగ్ధ మయిన అమాయకపు చూపులు నన్ను అనుగ్రహిస్తున్నవి. 

ఐశ్వర్యములు అనేక విధములయినవి అవి దాసీజనము, భృత్యులు, పుత్రులు, మిత్రులు, బంధువులు, వాహనములు, ధనము, ధాన్యము.   ఇవి గతాగతాని అనగా వస్తూ ఉంటాయి, పోతూ ఉంటాయి. వచ్చి పోయేవి. (సంసార) తగులములేని  గొప్ప కలువ ఆ అమ్మ. బ్రహ్మవిద్యా స్వరూపిణీ అయిన అమ్మవారి ఎడతెగని ప్రేమతాప చూపులు యెళ్ళవేళల పరమాత్మమీదనే వచ్చి పోయేవిగా ఉంటాయి. అమ్మ బ్రహ్మవిద్యాస్వరూపిణీ.  భక్తుడికి భగవంతునికి ఉన్నసంబధం త్రెగకూడదు. భక్తుడి చూపు పరమేశ్వరిమీదనే ఉండాలి. ****

ఆమీలితాక్షం అధిగమ్య ముదా ముకుందం

ఆనందకందమనిమేషమనంగ తంత్రం

ఆకేకరస్థిత కనీనిక పక్ష్మనేత్రం

భూత్యై భవన్ మమ భుజంగ శయాంగనా యాః   3

ఆకాశము, వాయువు, అగ్ని, జలము, మరియు పృథ్వీలను పంచభూతములు  అంటారు. ఆకాశమునకు వినికిడిశక్తి, వాయువుకు స్పర్శశక్తి, అగ్నికి రూప శక్తి, జలమునకు రస లేదా రుచిశక్తి, మరియు పృథ్వీకి గంధ లేక వాసన శక్తులను ధనము అంటారు.  వాటికి ఆ యా శక్తులను ప్రసాదించే అమ్మ ధనలక్ష్మి. ధనమగ్నిః ధనం వాయుః ధనంసూర్యో  ధనంవసుః అని వేదమంత్రము. అగ్ని, వాయు, సూర్యుడు, భూమి వీటిని ధనము అంటారు. ధన్యత చెందించేది ధనము. అనగా వీటి వలన కృత కృత్యులము అవుతాము, అవుతున్నాము. దిక్పాలకశక్తి, గ్రహముల ఆధిపత్య శక్తి, కుబేరత్వ శక్తి, ఇంద్రునిలోని ఇంద్రస్సు, ఈ శక్తులన్నిటికి హేతువు ఆ ధనలక్ష్మే.     

భుజంగ శయాంగనా యాః అనగా ఇంద్రియములు అనే పాములను వశము చేసికున్న నారాయణుని అంగన అనగా భార్య ఆ అమ్మ.   

ఆకేకరస్థిత కనీనిక పక్ష్మనేత్రం అనగా అమ్మ కనుకొనలనుండి చూసే రెప్పలు (పక్ష్మ)గల ఆ కన్ను అనగా అమ్మ ఓరచూపు, భూత్యై భవన్ మమ అనగా నాకు ఐశ్వర్యమునిచ్చునది అగుగాక లేదా నాకు లభ్యమగుగాక.  ఆమీలితాక్షం అధిగమ్య ముదా ముకుందం ఆనంద కందం  అనిమేషం అనంగ తంత్రం:-  ఆమీలితాక్షం అనగా సగం మూసుకున్న విష్ణువు కన్నులు లేదా అరమోడ్పు కన్నులు అనగా యోగనిద్రలోఉన్న విష్ణువును అధిగమ్య చూచాయి.  అంతఃర్ముఖ స్థితిని యోగనిద్ర అంటారు. ముదా ముకుందం అనగా విష్ణువు తన స్థితిలో తాను ఆనందముగా ఉన్నాడు. ముక్తిం ప్రసాదయతి ఇతి ముకుందం. అనగా ముక్తిని  ప్రసాదించేవాడు కనుక ముకుందుడు.  ఇక్కడి అమ్మ మోక్షలక్ష్మీ స్వరూపం. తంత్ర శాస్త్రములలో ఆదిలక్ష్మీ, ధైర్యలక్ష్మీ, విజయలక్ష్మీ, రాజ్యలక్ష్మీ, గజలక్ష్మీ, ధాన్యలక్ష్మీ, సంతానలక్ష్మీ, ధనలక్ష్మీ అని అష్టలక్ష్ములను పేర్కొంటారు. వైదీకసంప్రదాయము ప్రకారము ఆరు లక్ష్ములను పేర్కొంటారు. అవి సిద్ధలక్ష్మీ, మోక్షలక్ష్మీ, జయలక్ష్మీ, సరస్వతీ, శ్రీలక్ష్మీ, మరియు వరలక్ష్మీ అని ఆరులక్ష్ములు. ప్రారంభించిన కార్యము సిద్ధించుటకు సిద్ధలక్ష్మీ అనుగ్రహము కావాలి.  కార్యము సిద్ధించినతదుపరి మోక్షము (rest/relief) కై మోక్షలక్ష్మీ అనుగ్రహము కావాలి. మోక్షము (rest/relief) తరువాత జయము కావాలి అదే జయలక్ష్మీ.  కార్యము చేయుటకై కావలసిన తెలివి (knowledge) కై  సరస్వతీ అనుహ్రహము ఉండాలి. ఆ అనుగ్రహము వచ్చినతదుపరి అది  శోభ, లేక ఉత్సాహమును ఒసంగుతుంది. దానిని ప్రసాదించేది  శ్రీలక్ష్మీ.  తత్తదుపరి కోరుకుండేది పనిలోని ప్రత్యేకత. అదియే వరలక్ష్మి.  ప్రత్యేకతను అనగా మందిలో మారయ్యగా కాకుండా, పనిలో ప్రత్యేకతను, లేక వర అనగా శ్రేష్ఠత్వమును ప్రసాదించేది వరలక్ష్మి. ఇది ఒకదానిమీద ఒకటి ఆధార పదిఉండుటవలన వీటిని అన్నిటినీ కలిపి అడగాలి. అదియే పూర్ణత్వం.

విష్ణువుయొక్క ప్రథమ కింకరీ అనగా భక్తురాలు లక్ష్మీ అమ్మ.  

ఆనంద కందం అనగా ఆనందమునకు మూలమయినది.  అనిమేషం అనగా కళ్ళు ఆర్పకుండాఉన్న ఆ తల్లి చూపు.  అనంగతంత్రం అనగా మన్మథుని యుక్తితో కూడిన అమ్మచూపు. మన్మథునికి అంగములు ఉండవు. మనస్సు ను కోరికలతో మథిస్తుంది మన్మథచూపు. ఆ అమ్మ  క్రియాయోగము అనే తంత్రపు (technique) చూపుగల తల్లి.  శివాస్వాదీనవల్లభా అనగా మనస్సు ను అధ్యయనముచేస్తే క్రమముగా వశమయి నిశ్చలమగును.

సదా ముకుందునిపై ఉండే ఆ తల్లి చూపు నాపై ఒక్క క్షణమైన పడినచాలు అని భక్తుడు కోరుకుంటున్నాడు.   

Computer లో programmes అన్నీ స్వతంత్రమయినవే. కాని central processing Unit (CPU)ని త్రాకనిది ఆ programme పనిచేయదు. అలాగే అమ్మ చూపు నిత్యమూ పరమాత్మను చూస్తూ ఉంటాయి.

కనకధార స్తోత్రము చదివినంతమాత్రమున ధనము కురవదు. కనకధార అంతా వేదాంత సంబంధమయిన ధారయే. అందువలననే సన్యాసి అయిన ఆది శంకరుడు చేత ఈ కనకధార స్తోత్రము వ్రాయబడ్డది.

అనంగుడు అనగా మన్మథుడు, శరీరము లేనివాడు. అనగా దేహాది బంధము లకు అతీతమయిన తంత్రమే  అనంగతంత్రం. ఆత్మవిద్యా మహావిద్యా శ్రీవిద్యా కామ సేవితః. అనగా ఆత్మవిద్యే మహావిద్య, శ్రీవిద్యా కామసేవితః అనగా శ్రీవిద్య నిష్కామముతో సేవించేది. కామము ఉన్నవాడికే నిష్కామము అంటే తెలుస్తుంది. కాముడు కానివాడు నిష్కాముడు కాలేడు అనేది లోకోక్తి. అమ్మ కామాక్షికి తెలుసు మానవుడిని  కామముతో ఎప్పుడు బంధించాలో, వైరాగ్య ముతో ఆ బంధవిముక్తి ఎప్పుడు చేయాలో.  విద్యావంతుడికే విద్యార్హతకి తగ్గ పదవి ఇవ్వాలి. మూర్ఖుడికి ఇస్తే సంఘము దేశము నాశనమవుతుంది.

****  శక్తులను ప్రసాదించే అమ్మ ధనలక్ష్మి. ధన్యత చెందించేది ధనము. అనగా వీటివలన కృతకృత్యులము అవుతాము, అవుతున్నాము. ఇంద్రియము లు అనే పాములను వశము చేసికున్న నారాయణుని భార్య ఆ అమ్మ.  అమ్మ కనుకొనలనుండి చూసే రెప్పలు (పక్ష్మ)గల ఆ కన్ను అనగా అమ్మ ఓరచూపు, నాకు ఐశ్వర్యమునిచ్చునది అగుగాక లేదా నాకు లభ్యమగుగాక.   అమ్మ నేత్రములు సగం మూసుకున్న విష్ణువు కన్నులు లేదా అరమోడ్పు కన్నులు అనగా యోగనిద్రలోఉన్న విష్ణువును చూచాయి.   అమ్మ మోక్షలక్ష్మీ స్వరూపం.  శోభ, లేక ఉత్సాహమును  ప్రసాదించేది  శ్రీలక్ష్మీ.  తత్తదుపరి కోరుకుండేది పనిలోని ప్రత్యేకత. అదియే వరలక్ష్మి.  ప్రత్యేకతను అనగా   శ్రేష్ఠత్వమును ప్రసాదించేది వరలక్ష్మి. ఆనందమునకు మూలమయినది.   కళ్ళు ఆర్పకుండాఉన్న ఆ తల్లి చూపు. మన్మథుని యుక్తితో కూడినది  అమ్మచూపు. సదా ముకుందునిపై ఉండే ఆ తల్లి చూపు నాపై ఒక్క క్షణమైన పడినచాలు అని భక్తుడు కోరుకుంటున్నాడు.  

బాహ్వంతరే మధుజితః శ్రిత కౌస్తుభే యా

హారావళీవ హరినీలమయీ విభాతి

కామప్రదా భగవతోపి కటాక్షమాలా

కల్యాణమావహతు మే కమలాలయా యాః            4

నారాయణుని కౌస్తుభమణి మాదిరి ఆయన వక్షస్థలము ఆ అమ్మ స్థానము. కాని ఆ నారాయణుని మీద ఉన్న మక్కువతో ప్రేమతో ఆయన పాదములను ఆశ్రయించుకొని ఉంటుంది ఆ అమ్మ. అనగా kinetic energy అన్నివేళలా  Potential energy  ని ఆశ్రయించుకొని ఉంటుంది. హారావళీవ హరి నీలమయీ విభాతి అనగా ఆ అమ్మ ఇంద్రనీలకాంతులతోకూడిన మాలమాదిరి  మిరు మిట్లుగొలిపే కాంతితో అమ్మ వారి కటాక్షమాల నారాయణుని వక్షస్థలమున ప్రకాశిస్తున్నది. కల్యాణమావహతు మే కమలాలయా అనగా పద్మమే ఆలయముగా గలది. అనగా తగులము (attachment) లేని ఆలయము గలది. ఆ అమ్మ నాకు శుభము కలుగజేయునుగాక.  కామప్రదా భగవతోపి కటాక్షమాలా అనగా భగవంతుని కోరికారహితమైన కోరిక (desireless desire)ను, సృష్టి, స్థితి, మరియు లయ, అనే పరమాత్మ కోరికను తీర్చగలది ఆ అమ్మ. శ్రీ విద్యోపాసన ఇదే తెలియపరుస్తున్నది. ఇచ్ఛా జ్ఞాన క్రియాత్మక మయిన మాయారూపిణి అయిన స్పందనరూపములో వ్యక్తమయిన బిందువు.

మనకు కనబడే ఆకాశము భూతాకాశము. కాశము అనగా వెలుగు. పూర్ణమయిన వెలుగు ఆకాశము. ఈ ఆకాశమునకు అవతల చిదాకాశము ఉన్నది. ఈ  చిదాకాశము ఈశ్వరుని చిత్ శక్తి విలాసము. చిత్ శక్తిని ఆధారముగా చేసికొని ఈ జగత్తు నడుస్తున్నది. పరిమాణాలు మార్పులు చేర్పులు అన్నీ ఈ చిత్ శక్తి విలాసమే. కాని చిత్ శక్తి విలాసము అచంచలమయిన ఈశ్వరశక్తిని కదిలించలేదు. ఈ చిత్ శక్తి పూర్ణముగా వ్యాపించి యున్న ప్రదేశమే హృదయము, చిదంబరం, చిదాకాశము. అమ్మవారు ఆ హృదయములో హృదయపద్మద్వాసిని అయిన ఆ అమ్మ   దహరాకాశ రూపిణిగా ప్రకాశిస్తుంది. అందువలననే అమ్మని కమలాలయ అంటారు. సహస్ర లేదా అనేక దళములతో కూడిన పద్మమును విశ్వము అంటాము. ఆ దళముల మధ్యలోకూర్చోని పాలించే శక్తి ఒకే శక్తి. ఆ శక్తే ఆ తల్లి. ఆ శక్తినే వైష్ణవశక్తి అంటారు. ఏకత్వమనుపశ్యతి. ఏ భక్తుడు ఆ విధముగా ఏకత్వమును చూచునో వాడికి శోకము మోహము ఉండవు.  మన శరీరము అనే విశ్వములో ఒక ప్రధానమయిన తీగె ఉన్నది దానిని సుషుమ్నా నాడి  అందురు.   తస్మిన్ సర్వం ప్రతిష్టితం. దానిలోనే అంతయు ప్రతిష్టితమయి యున్నది.

**** నారాయణుని కౌస్తుభమణి మాదిరి ఆయన వక్షస్థలము ఆ అమ్మ స్థానము. కాని ఆ నారాయణుని మీద ఉన్న మక్కువతో ప్రేమతో ఆయన పాదములను ఆశ్రయించుకొని ఉంటుంది ఆ అమ్మ.  ఆ అమ్మ ఇంద్రనీల కాంతులతో కూడిన మాలమాదిరి  మిరు మిట్లుగొలిపే కాంతితో అమ్మ వారి కటాక్షమాల నారాయణుని వక్షస్థలమున ప్రకాశిస్తున్నది.  పద్మమే ఆలయము గా గలది. అనగా తగులము (attachment) లేని ఆలయము గలది. ఆ అమ్మ నాకు శుభము కలుగజేయునుగాక.   భగవంతుని కోరికారహితమైన కోరిక (desireless desire)ను, సృష్టి, స్థితి, మరియు లయ, అనే పరమాత్మ కోరికను తీర్చగలది ఆ అమ్మ.  సహస్ర లేదా అనేక దళములతో కూడిన పద్మమును విశ్వము అంటాము. ఆ దళముల మధ్యలోకూర్చోని పాలించే శక్తి ఒకే శక్తి. ఆ శక్తే ఆ తల్లి. ఆ శక్తినే వైష్ణవశక్తి అంటారు.  ఏ భక్తుడు ఏకత్వమును చూచునో వాడికి శోకము మోహము ఉండవు.  మన శరీరము అనే విశ్వములో ఒక ప్రధానమయిన తీగె ఉన్న సుషుమ్నానాడిలోనే అంతయు ప్రతిష్టితమయి యున్నది.  
 
కాలాంబుదాళి లలితోరసి కైటభారేః

ధారాధరే స్పురతి యా తటిదంగనేవ

మాతుస్సమస్తజగతాం మహనీయమూర్తిః  

భద్రాణి మే దిశతు భార్గవనందనా యాః          5

మహనీయ మూర్తిః   అనగా అమ్మ యొక్క గొప్ప చూపు. మే  భద్రాణి దిశతు అనగా నాకు రక్షణ నిచ్చుగాక. భార్గవనందనా యాః అనగా బ్రహ్మవిద్యా స్వరూపిణీ అని అర్థము.    కాలాంబుదాళి లలితోరసి కైటభారేః – నల్లని వర్షము కురిసే మేఘములాంటి అనగా నారాయణుని వక్షస్థలము (ఉరసి)పైనున్న ఆ తల్లి. కాలాంబుదాళి లలితోరసి అనగా లావణ్యమయిన నల్లమబ్బుల గుంపు లాంటి, భార్గవనందనా యాః అనగా బ్రహ్మవిద్యా స్వరూపిణీ అయిన ఆ తల్లి,  నారాయణుని వక్షస్థలము (ఉరసి)పైనున్న ఆ తల్లి నాకు రక్షణ నిచ్చుగాక. నారాయణునియొక్క సర్వ శక్తులు ఆ తల్లే. ధారాధరే స్పురతి యా తటిదంగనేవ  అనగా మేఘము మెరిసిన మెరుపు లాంటి  కన్యక,  మాతుస్సమస్తజగతాం సమస్తజగత్తుకు తల్లి.  ఆవిడ చూపులు నాకు రక్షణ నిచ్చుగాక.  అహం అనేది ఒక తీపి. దానిచుట్టూ కీటకములు చేరుతాయి. అందువలన కైటభారేః అనగాచుట్టూ కీటకములు చేరిన అహం అనే ఒక తీపి. అహంని తీసివేయుటకు నీ చల్లని చూపులు నాకు మిక్కిలి  ఆవశ్యకరము.

***  అమ్మ యొక్క గొప్ప చూపు నాకు రక్షణ నిచ్చుగాక.   బ్రహ్మవిద్యా స్వరూపిణీ అయిన ఆ తల్లి,  నారాయణుని వక్షస్థలము (ఉరసి)పైనున్న ఆ తల్లి నాకు రక్షణ నిచ్చుగాక. నారాయణునియొక్క సర్వ శక్తులు ఆ తల్లే. మేఘము మెరిసిన మెరుపు లాంటి  కన్యక, సమస్తజగత్తుకు తల్లి.  ఆవిడ చూపులు నాకు రక్షణ నిచ్చుగాక. చుట్టూ కీటకములు చేరిన అహం అనే ఒక తీపిని తీసివేయుటకు నీ చల్లని చూపులు నాకు మిక్కిలి  ఆవశ్యకరము.

ప్రాప్తం పదం ప్రథమతః ఖలు యత్ ప్రభావాత్

మాంగల్యభాజి మధుమాథిని  మన్మథేన

మయ్యాపతేత్తదిహ  మంథరమీక్షణార్థం  

మందాలసం చ మకరాలయ కన్యకా యాః    6

మకరాలయ కన్యకా యాః మంథరం మందం అలసం ఈక్షణార్థం మయి అపతేత్ మకరములకు పద్మములకు ఆలయమయినది మకరాలయము. మకరాలయము అనగా సరస్సు.  పద్మములకు ఆలవాలము సరస్సు.  పద్మములో నుండి పుట్టినది కనుక అమ్మకు మకరాలయ కన్యకా అని పేరు.  ఆ సముద్రరాజ తనయ అయిన ఆ అమ్మయొక్క మెల్లని మెలమెల్లని చల్లని చూపులు ఒక్క అర్థక్షణమయినా నా పై పడినచాలు. యత్ ప్రభావాత్  మధుమాథిని ప్రాప్తం పదం ప్రథమతః మన్మథేన ఖలు మాంగల్యభాజి అనగా నిర్వికారస్వరూపుడయిన ఆ పరమాత్మలో ఆ అమ్మ చూపు వలన మనస్సు ‘ప్రజలను సృష్టించాలి’ అనే కోరికారహితమయిన మనస్సును మథించే ప్రథమమయిన తీయని స్పందనాసహితమయిన కోరికను  ప్రాప్తింప చేసినది లేక బయల్దేరదీసినది. ఇదే big bang theory.  ఆ కోరిక నాకు మంగళము  చేయుగాక. మంగళస్వభావము కలిగిన సత్ సంతానము కావాలి అంటే మకరము, శంఖం, మరియు పద్మములను నిధులుఅంటారు. నవనిధులకు అధిదేవతలు ఉన్నారు. మహాపద్మము, పద్మము, శంఖము, మకరము, కచ్ఛపము, ముకుందము, కుందము, నీలము, వరము.  నవనిధులకు నిధిదేవతలున్నారు. ఈ నవనిధులకు మూలము అమ్మ.  వీరు కుబేరుడివద్ద ఉంటారు.

*** మకరములకు పద్మములకు ఆలయమయినది మకరాలయము. మకరాలయము అనగా సరస్సు.  పద్మములకు ఆలవాలము సరస్సు.  పద్మములో నుండి పుట్టినది కనుక అమ్మకు మకరాలయ కన్యకా అని పేరు.  ఆ సముద్రరాజ తనయ అయిన ఆ అమ్మయొక్క మెల్లని మెలమెల్లని చల్లని చూపులు ఒక్క అర్థక్షణమయినా నా పై పడినచాలు. నిర్వికారస్వరూపుడయిన ఆ పరమాత్మలో ఆ అమ్మ చూపు వలన మనస్సు ‘ప్రజలను సృష్టించాలి’ అనే కోరికారహితమయిన మనస్సును మథించే ప్రథమమయిన తీయని స్పందనాసహితమయిన కోరికను  ప్రాప్తింప చేసినది లేక బయల్దేరదీసినది. ఇదే big bang theory.  ఆ కోరిక నాకు మంగళము  చేయుగాక. 

విశ్వామరేంద్ర పదవిభ్రమ దాన దక్షం

ఆనందహేతురధికం మురవిద్విషోపి

ఈషణ్ నిషీదతు మయి క్షణం ఈక్షణార్ధం

ఇందీవరోదర సహోదరం ఇందిరాయాః               7               

విశ్వామరేంద్ర పదవిభ్రమ దాన దక్షం. విశ్వమునకు అమరేంద్ర పదవిని అనగా నిశ్చలమనస్సుకు దానికి తగిన అర్హతా సంబంధిత వైభవమును ఇవ్వగల చూపు అమ్మది. మురవిద్విషోపి అనగా నిర్వికారస్వరూపుడయిన నారాయణునికి కూడా ఆనందహేతురధికం అనగా ఆ అమ్మ అధిక ఆనందమునకు కారణము కాగల చూపును ఇచ్చినది. స్త్రీ అనగా ఆశ్రయశక్తి అని అర్థము. త్రయతి శ్రియతి ఆశ్రయతి ఇతి స్త్రీ. అనగా రక్షణ, శుభము, మరియు ఆశ్రయము ఇవ్వగలది స్త్రీ. పద్మిని, హస్తిని, చిత్తిని, మరియు శంఖనిఅని స్త్రీ జాతులు నాలుగు విధములు. ఆ స్త్రీ పరమేశ్వరుని ఆశ్రయించుకొని ఉంటున్నది.  శ్రుణోతి శ్రావయతి ఇతి స్త్రీ అనగా విని పరమాత్మకు వినిపించే తల్లి . ఈషణ్ నిషీదతు మయి క్షణం ఈక్షణార్ధం  అనగా ఆ అమ్మ చూపు  ఒక్క క్షణము నాపై ప్రసరించనీ. ఇందీవర ఉదర సహోదరం ఇందిరాయాః అనగా పద్మము యొక్క గర్భము లోని వలే మృదు మధురముగా ఉన్న నీ చూపులు నన్ను ఈ భవసాగరమునుండి రక్షించుగాక.

**** విశ్వమునకు అమరేంద్ర పదవిని అనగా నిశ్చలమనస్సుకు దానికి తగిన అర్హతా సంబంధిత వైభవమును ఇవ్వగల చూపు అమ్మది.  నిర్వికారస్వరూపుడయిన నారాయణునికి కూడా ఆ అమ్మ అధిక ఆనందమున కు కారణము కాగల చూపును ఇచ్చినది.  స్త్రీ అనగా ఆశ్రయశక్తి అని అర్థము.  ఆ స్త్రీ పరమేశ్వరుని ఆశ్రయించుకొని ఉంటున్నది.  విని పరమాత్మకు వినిపించే తల్లి . ఆ అమ్మ చూపు  ఒక్క క్షణము నాపై ప్రసరించనీ. పద్మము యొక్క గర్భము లోని వలే మృదు మధురముగా ఉన్న అమ్మ చూపులు నన్ను ఈ భవసాగరమునుండి రక్షించుగాక.

ఇష్టా విశిష్టమతయోపి యయా దయార్ద్ర

దృష్ట్యా త్రివిష్టపపదం సులభం లభంతే

దృష్టిః ప్రహృష్ట కమలోదర దీప్తిరిష్టాం

పుష్టిం కృషీష్ట మమ పుష్కర విష్టరా యాః             8

ఇష్టా విశిష్టమతయోపి అనగా యజ్ఞ కర్మలు తెలియని/చేయని వారైనాను యయా దయార్ద్ర దృష్ట్యా త్రివిష్టపపదం అనగా అమ్మ దయార్ద్ర దృష్టి ఉంటె  భౌతిక సూక్ష్మ కారణ అను ముల్లోకముల ఆధిపత్యము సులభం లభంతే అనగా సులభముగా పొందగలడు. దృష్టిః ప్రహృష్ట కమలోదర దీప్తిః అనగా కమల హృదయములాంటి మెత్తని అమ్మ చూపులకాంతి, పుష్కర విష్టారా యాః పద్మనివాసిని అయిన అమ్మ దృష్టి అనగా అహంకార రహితమయిన , తగులములేని, నిర్వికారస్థితిని, ఇష్టాం పుష్టిం కృషీష్ట అనగా ఇష్టమయిన పుష్టిగా (జ్ఞానసమృద్ధి) కలుగచేయుగాక. పుష్టి అనగా పోషణ, లేక సమృద్ధి అని అర్థము. ధన పుష్టి, ధాన్య పుష్టి, ధ్యాన పుష్టి, అర్థ పుష్టి, జ్ఞాన పుష్టి, మరియు వాక్ పుష్టి మొదలగునవి.

****  యజ్ఞ కర్మలు తెలియని/చేయని వారైనాను  అమ్మ దయార్ద్ర దృష్టి ఉంటె  భౌతిక సూక్ష్మ కారణ అను ముల్లోకముల ఆధిపత్యము సులభముగా పొందగలడు.  కమల హృదయములాంటి మెత్తని అమ్మ చూపులకాంతి,  అమ్మ దృష్టి అనగా అహంకార రహితమయిన , తగులములేని, నిర్వికారస్థితిని,  ఇష్టమయిన పుష్టిగా (జ్ఞానసమృద్ధి) కలుగచేయుగాక. పుష్టి అనగా పోషణ, లేక సమృద్ధి అని అర్థము. 

 దద్యాద్దయాను పవనో ద్రవిణాంబుధారాం

అస్మిన్నకించన విహంగ శిశౌ విషణ్ణే

దుష్కర్మఖర్మమపనీయ చిరాయ దూరం

నారాయణ ప్రణయనీ నయనాంబువాహః        9      

దుష్కర్మఖర్మం అపనీయ చిరాయ దూరం అనగా దుష్కర్మఖర్మలనుండి అనగా ఆదిభౌతిక, ఆదిదైవిక, మరియు ఆధ్యాత్మిక కర్మలనుండి, లేదా భౌతిక, సూక్ష్మ (మానసిక), మరియు కారణ కర్మలనుండి  మమ్మల్ని దూరముగా ఉంచుతల్లీ,   దద్యాత్ దయ అనుపవనో ద్రవిణాంబు ధారాం అనగా అమ్మ, నీ దయా అనే అనుగ్రహధార  జలధారగా నాపై కురిపించు. అస్మిన్ అకించన విహంగ శిశౌ విషణ్ణే అనగా ఏమీ లేని దరిద్రుడనయిన అశక్తితో దుఃఖితుడయిన జాతకపక్షిపిల్లలాంటివాడిని నేను. నారాయణ ప్రణయనీ నయనాంబువాహః    అనగా నారాయణుని భార్య అయిన అమ్మ. అట్టి అమ్మ నీ ఆర్ద్రతతో కూడిన నేత్రములతో నన్ను కరుణించి ఆ కనకధారను నాపై ప్రసరించుగాక. ఇక్కడ  నారాయణుదు అనగా Potential energy.  నారాయణుని భార్య అనగా kinetic energy. కనకధార అనగా transfer of energy.

**  దుష్కర్మఖర్మలనుండి అనగా ఆదిభౌతిక, ఆదిదైవిక, మరియు ఆధ్యాత్మిక కర్మలనుండి, లేదా భౌతిక, సూక్ష్మ (మానసిక), మరియు కారణ కర్మలనుండి  మమ్మల్ని దూరముగా ఉంచుతల్లీ, నీ దయా అనే అనుగ్రహధార  జలధారగా నాపై కురిపించు.  ఏమీ లేని దరిద్రుడనయిన అశక్తితో దుఃఖితుడయిన జాతకపక్షిపిల్లలాంటివాడిని నేను.  నారాయణుని భార్య అయిన అమ్మా,  నీ ఆర్ద్రతతో కూడిన నేత్రములతో నన్ను కరుణించి ఆ కనకధారను నాపై ప్రసరించుగాక. 

గీర్దేవతేతి గరుడధ్వజ సుందరీతి

శాకంబరీతి శశిశేఖర వల్లభేతి

సృష్టి స్థితి ప్రళయ కేళిషు సంస్థితాయైః 

తస్యై నమస్త్రిభువనైక గురోస్తరుణ్యై               10

ఆ తల్లియే గీర్దేవత అనగా వాక్దేవత జ్ఞానదేవత సరస్వతిగా, పక్షివాహనుడయిన విష్ణువు భార్య లక్ష్మి  దేవిగా, శివుని భార్య శాకంబరీ అనగా గౌరీ దేవిగా,  సృష్టి స్థితి ప్రళయములను ఒక ఆటగా భావించే దేవతగా  సంస్థితమైయున్నది. అట్టి త్రిలోకములకు పెద్ద అయిన అనగా పరమాత్మ శక్తి స్వరూపిణి అయిన ఆ పరమేశ్వరి అమ్మ నాయందు కరుణ చూపుగాక. అనగా ఈ అమ్మే మూడు రూపములుగా మూడు విధములయిన సృష్టి స్థితి ప్రళయములను కలిగి యున్నది. నమః అనేది ఒక ప్రణవ మంత్రము. ఓంకార, స్వాహాకార, స్వకార, వషట్కార, నమస్కారములు పంచప్రణవాలు.  చెప్పుటకు యోగార్హత పొందాలి.   భగవంతుడ్ని ఆహ్వానించే వాచకము ప్రణవము. దీనివలన విశ్వచైతన్యము ఆహ్వానింపబడి ఆవహింపబడి అనుగ్రహింప బడుతుంది.  నమః అనేది భక్తుడి మనః అనగా మనస్సుకి భగవంతుడి విశ్వవ్యాప్తచైతన్యమునకు అను సంథాన ము (contact) ఏర్పరుస్తుంది. కనుక నమస్సే మనస్సు. మనకు శుభము చేకూర్చటానికి యోగముతోకూడిన నమః ఒక్కటిచాలు. మరి యే ఇతరముల సహాయము అవసరములేదు.

 శ్రుత్యై నమోస్తు శుభకర్మ ఫలప్రసూత్యై

రత్యై నమోస్తు రమణీయ గుణార్ణవాయై

శక్త్యై నమోస్తు శతపత్ర నికేతనాయై

పుష్ట్యై నమోస్తు పురుషోత్తమ వల్లభాయై               11

దేవతలగురించి వేదములలో చెప్పబడినది. అందుకనే దేవం వేదం రెండూ ఒకటే.  వేదం అనగా శబ్దం ద్వారా ఆ దేవం మనకు శక్తినిస్తుంది. శ్రుత్యై నమోస్తు శుభకర్మ ఫలప్రసూత్యై అనగా వేదములు మనకు శుభఫలములను ఒసంగును. అట్టి శబ్దములకు నమస్కారము. రత్యై నమోస్తు రమణీయ గుణార్ణ వాయై అనగా రమణీయ అనగా శుభకరమయిన గుణములయందు ఆ తల్లి నాకు  మిక్కిలి మక్కువ కలుగచేయుగాక. శక్త్యై నమోస్తు శతపత్ర నికేతనాయై అనగా పద్మనందు ఆసీనమయిన ఆ శక్తికి  ఆ తల్లికి నమస్కారము. పుష్ట్యై నమోస్తు పురుషోత్తమ వల్లభాయై అనగా నారాయణి పత్ని అయిన ఆ తల్లి నాకు పోషణనిచ్చుగాక.

నమోస్తు నాళీక నిభాననాయై 

నమోస్తు దుగ్దోదధి జన్మభూమ్యై

నమోస్తు సోమామృత సోదరాయై

నమోస్తు నారాయణ వల్లభాయై              12

నమోస్తు నాళీక నిభాననాయై అనగా పద్మము వంటి ముఖముగల ఆ తల్లికి నమస్కారము. నమోస్తు దుగ్దోదధి జన్మభూమ్యై అనగా క్షీరసముద్రరాజ తనయ అయిన ఆ తల్లికి నమస్కారము. సవికల్పసమాధిలోనున్న సాధకుడయిన యోగికి ముందుగా క్షీరసముద్రములాంటి తెల్లని వెలుగు కనబడుతుంది. తత్ పశ్చాత్ నిర్వికల్ప సమాధిలోకి ప్రవేశిస్తాడు. అనగా ద్వైతస్థితినుండి అద్వైత స్థితిలోకి ప్రవేశిస్తాడు. నమోస్తు సోమామృత సోదరాయై అనగా సాధకుడి మనస్సు అమృతస్థితి పొందుతుంది. నమోస్తు నారాయణ వల్లభాయై అనగా అట్టి నారాయణ పత్నికి నమస్కారము. యే సాధకుడయినా అమ్మను దాటుకొనే అయ్యను పొందుతాడు. సాధన మొదలుపెట్టి ‘ఓం’ జపం/ధ్యానం చేసే స్థితిని ‘ఓం’ అంటారు. దీనినే క్రైస్తవ సంప్రదాయము ప్రకారము ‘holy ghost’ స్థితి అంటారు.   అమ్మను దాటే స్థితినే ‘తత్’ స్థితి అంటారు. దీనినే క్రైస్తవ సంప్రదాయము ప్రకారము ‘son of the Father’ స్థితి అంటారు. తత్ పశ్చాత్ అయ్యస్థితి అనగా ‘సత్’ స్థితి పొందుతాడు/ పొందుతుంది సాధకుడు/సాధకు రాలు. దీనినే క్రైస్తవ సంప్రదాయము ప్రకారము ‘Father’ స్థితి అంటారు.   

నమోస్తు హేమాంబుజ పీఠికాయై

నమోస్తు భూమండలనాయికాయై

నమోస్తు దేవాది దయాపరాయై

నమోస్తు శార్ంగాయుధ వల్లభాయై                    13

సమస్త సూర్యమండలమునకు చైతన్యమునొసగే ఆ తల్లికి నమస్కారము. సమస్త భూమండలమునకు చైతన్యమునొసగే ఆ తల్లికి నమస్కారము. మధ్యనున్న సమస్త దేవతలకు చైతన్యమునొసగే ఆ తల్లికి నమస్కారము.

శార్ంగాయుధ  అనగా బాణమే  అంగముగా ఆయుధముగా ధరించిన ఆ తల్లికి నమస్కారము. అనగా కుండలినీ శక్తికి నమస్కారము. సహస్రారచక్రమునందు రవి, ఆజ్ఞాచక్రమునందు బుధ, విశుద్ధ చక్రమునందు శుక్ర, అనాహత చక్రమునందు చంద్రుడు, మణిపుర చక్రమునందు కుజుడు, స్వాధిష్ఠాన చక్రమునందు బృహస్పతి, మరియు మూలాధారచక్రమునందు శని దేవతలకు స్థానములు. మూలాధారము పృథ్వీ, స్వాధిష్ఠానము జల లేక వరుణ, మణిపుర అగ్ని, అనాహత వాయు, విశుద్ధ ఆకాశ,  ఆజ్ఞా కృష్ణ, మరియు సహస్రారచక్రము పరమాత్మ   చైతన్యమునకు, స్థానములు.

నమోస్తు దేవ్యై భృగునందనాయై

నమోస్తు విష్ణోరురసి స్థితాయై

నమోస్తు లక్ష్మ్యై కమలాలయాయై

నమోస్తు దామోదర వల్లభాయై                     14

శివుని కుమార్తె అయిన ఆ లక్ష్మి అమ్మకు నమస్కారము. విష్ణువు హృదయమునందుండు ఆ తల్లికి నమస్కారము.. అనగా potential energy లోనుండి వచ్చు kinetic energy అని అర్థము. పద్మనివాసిని అయిన ఆ అమ్మకు నమస్కారము. ఆ నారాయణికి నమస్కారము.

నమోస్తుకాంత్యై కమలేక్షణాయై

నమోస్తుభూత్యై భువనప్రసూత్యై

నమోస్తు దేవాదిభిరర్చితాయై

నమోస్తు నందాత్మజ వల్లభాయై                        15

పద్మనివాసిని అయిన అమ్మకు నమస్కారము. ఇక్కడ మాటిమాటికి పద్మమును పేర్కోనుట ఎందుకంటే అమ్మ సృష్టి కార్యక్రమములో పాల్గొంటుంది. కాని సృష్టికి తగులము (attachment) పెట్టుకోని ఈక్షణములుగల ఓ తల్లీ నమస్కారము. సకల భువనలోకములకు తల్లివైన నీకు నమస్కారము. దేవతలచే పూజింపబడు ఓ తల్లీ నీకు నమస్కారము. సర్వవ్యాప్తి అయిన విష్ణువు యొక్క పత్నివైన నీకు నమస్కారము.       

సంపత్కరాణి సకలేంద్రియ నందనాని

సామ్రాజ్య దానవిభవాని సరోరుహాక్షి

త్వద్వందనాని  దురితా హరణోద్యతాని

మామేవ మాతరనిశం కలయంతు మాన్యే            16

సంపత్కరాణి సకలేంద్రియ నందనాని అనగా నీకు నమస్కరించుట వలన నా సర్వ ఇంద్రియములకు ఆనందసంపద కలుగును.  న మమ ఆకార నమస్కార అనగా ఏ రూపము నాదికాదు అంతా నీ రూపమే అని త్రికరణ శుద్ధిగా మనసా వాచా కర్మణా పరిపూర్ణభావన కలిగియుండుటయే నమస్కారము. అట్టి నమస్కారము వలన ఆ తల్లి నాకు ముల్లోక సామ్రాజ్య మును దానముగా ఇస్తుంది. అట్టి నమస్కారము వలన ఆ తల్లి నాకుకలగబోయే దురితములను అనగా కష్టములను తొలగిస్తుంది. అమ్మ అట్టి నీచూపు నాయందు నిరంతరము ఉండుగాక. ఇంకొకదానియందు ఉంచకుతల్లీ. 

యత్ కటాక్ష సముపాసనావిధిః 

సేవకస్య సకలార్థ సంపదః

సంతనోతి వచనాంగ మానసైః

త్వాం మురారి హృదయేశ్వరీం భజే                     17

త్రికరణ శుద్ధిగా మనసా వాచా కర్మణా పరిపూర్ణభావన కలిగిన ఆ నమస్కారమువలన అమ్మ కటాక్షము ఈ సేవకునియందు సకల సంపదలను కలజేయునుగాక. అట్టి ఆ నారాయణికి నమస్కారము.

 
సరసిజ నిలయే సరోజహస్తే

ధవళతమాం శుక గంధమాల్య శోభే

భగవతి హరివల్లభే మనోజ్ఞే

త్రిభువనభూతికరీ ప్రసీదమహ్యం                    18

అమ్మ పద్మనివాసినీ, తామరతూడులాంటి చేతులతో అనగా దయగల చేతు లతో, తెల్లని వస్త్రములు ధరించిన మంచి గంధముల సువాసనలతో శోభాయమయిన ఓ తల్లీ, స్వచ్ఛత గుబాలించు ఓ వైష్ణవీ, విష్ణువు మనస్సును యెరిగినదానా,  మూడు లోకములకు సంపదలను ప్రసాదించు తల్లీ, నన్ను అనుగ్రహించు.

దిగ్ఘస్థిభిః కనక కుంభముఖావసృష్ట

స్వర్వాహినీ విమలచారు జలా ప్లుతాంగీం

ప్రాతర్నమామి జగతాం జననీం అశేష

లోకధినాథ గృహిణీం అమృతాబ్ధి పుత్రీం             19

దిగ్గజములు బంగారు కలశములు తెచ్చినవి. స్వర్వాహినీ విమల చారు జలా ప్లుతాంగీం అనగా దేవతలు స్వర్గములో ప్రవహించే మలినములేని అందమయిన ఆకాశగంగతో నిన్ను తడుపుతున్నారు. అశేష లోకములకే అధినాథుని పత్నీ, అమృతసాగర పుత్ర్రీ, నీకు ప్రాతఃకాలముననే మొట్టమొదటి  నమస్కారము తల్లీ.  

 
కమలే కమలాక్ష వల్లభే త్వం

కరుణాపూర తరంగితైరపాంగైః

అవలోకయ మామకించనానాం

ప్రథమం పాత్రమకృతిమం  దయాయాః             20

అమ్మా, పద్మనివాసినీ, నారాయణ పత్నీ, కరుణా తరంగములతో కూడిన చూపులతో నన్ను చూడు తల్లీ. నన్ను నీ ప్రథమ భక్తుడిగా నీ దయకు ప్రాప్తుడిగా నన్ను అనుగ్రహించు.

స్తువంతి యే స్తుతిభిరమీభిరన్వహం

త్రయీమయీం త్రిభువనమాతరం రమాం

గుణాధికా గురుతరభాగ్య భాగినః 

భవంతి తే భువి బుధ భావితాశాయాః                   

ఎవరు ఈ స్తోత్రమును పునః పునః చదువుదురో,  మూడు వేదములకు, మూడు లోకములకు తల్లి అయిన ఆ లక్ష్మీ అమ్మను కీర్తించెదరో,  వారు సద్గుణవంతులు, గొప్ప సంపదలు కలిగి ఇప్పుడు ఇహముందర ధన్యులు అగుదురుగాక.